Monumentenhuis Brabant, in 1999 opgericht op initiatief van het rijk en de provincie Noord-Brabant, is een provinciaal kenniscentrum op het gebied van monumentenzorg en archeologie. Het maakt onderdeel uit van een landelijke netwerk van steunpunten. Elke provincie heeft een eigen steuninstelling voor de monumentenzorg met allemaal dezelfde basistaak, met daarnaast eigen provinciale accenten. Onderling wordt er samengewerkt en afgestemd. Zie: www.netwerksteunpunten.nl

 

In Noord-Brabant is gekozen voor een structuur waar naast een organisatie voor de basistaken van het steunpunt, een organisatie is voor betaalde dienstverlening en een projectorganisatie. Verder is er in de loop van de jaren een provinciaal werkende commissie voor erfgoed en ruimtelijke kwaliteit ontstaan.

 

Monumentenhuis Brabant ondersteunt en adviseert gemeenten bij het behoud en de duurzame ontwikkeling van het cultureel erfgoed. Het gaat hierbij om gebouwde en groene monumenten, cultuurlandschappen en archeologie. De ondersteuning kan op diverse niveaus plaatsvinden:

​

• van objectgericht (bijv. bouwhistorisch onderzoek ten behoeve van ingrijpende verbouwing van een rijksmonumentale boerderij) tot gebiedsgericht (bijv. verduurzaming in beschermde stads- en dorpsgezichten);

• van informatieverstrekking rond vergunningverlening aan een monumenteigenaar tot advisering ten behoeve van cultuurhistorische en ruimtelijke ontwikkelingen;

• van beleidsontwikkeling ten behoeve van de instandhouding van waardevolle landschapselementen tot het benutten van de Zuiderwaterlinie voor het versterken van erfgoedtoerisme;

• van haalbaarheidsonderzoek ten behoeve van de herbestemming van een kerkgebouw tot het opstellen van een erfgoedvisie etc.

​